De toekomst van onze Noordzeekust is natuurlijk

Nature-Based Solutions (NBS) winnen wereldwijd aan belang om maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering en biodiversiteitsverlies het hoofd te bieden, maar ook als alternatief om infrastructuur aan te leggen die op lange termijn financieel draagbaar blijft. Ook in Vlaanderen groeit de interesse om deze oplossingen in te zetten, met name op kwetsbare locaties langs de kustlijn. 

In de afgelopen jaren werden belangrijke stappen gezet, zowel op academisch als op praktijkvlak. Een groeiende consensus onder bedrijven, overheden en onderzoekers onderstreept dat het moment gekomen is om NBS grootschalig te implementeren.

Met dit in het achterhoofd heeft De Blauwe Cluster in de zomer van 2024 bilaterale gesprekken opgestart met vertegenwoordigers uit de industrie, academische wereld en de overheid: van ecologen en ingenieurs tot financiële en sociologische experten.  

Deze gesprekken legden de basis voor een bredere workshopreeks die in oktober 2024 van start ging. We hanteren daarbij een duidelijke definitie van NBS: Nature-Based Solutions maken gebruik van natuurlijke processen en versterken deze, met als doel maatschappelijke en economische meerwaarde te creëren. 

Bij NBS gaat het niet om natuurbescherming op zichzelf, maar om een functionele aanpak waarbij natuurlijke systemen worden ingezet om concrete uitdagingen aan te pakken. 

Tijdens diverse workshopsessies werden de thema’s design, governance, finance en locatie besproken. Drie concrete locaties werden nader onder de loep genomen: De Panne, Koksijde-Oostduinkerke en De Haan-Wenduine.

Hierbij krijgen menselijke activiteiten een extra dimensie: ze moeten niet alleen duurzaam zijn, maar ook bijdragen aan het herstel en de versterking van natuurlijke systemen. 

We streven actief naar een grootschalig proefproject waarin we natuur en techniek combineren om onze kust sterker en veerkrachtiger te maken. De zee is een heel dynamisch gegeven, en we moeten met deze dynamiek leren werken en samenleven. Nature-Based Solutions (NBS) spelen daarin een centrale rol. 

In dit project brengen we verschillende NBS samen tot één geïntegreerd geheel. Denk aan duin-voor-dijk, kunstmatige riffen, het aanvullen van stranden en de versteviging van vooroevers. Door ze slim te combineren, willen we onderzoeken hoe ze elkaar kunnen versterken en samen meer resultaat opleveren dan elk afzonderlijk.

De voordelen van deze aanpak gaan verder dan kustbescherming alleen. NBS dragen ook bij aan meer biodiversiteit, natuurlijke koolstofopslag en ecosysteemdiensten zoals waterzuivering of recreatie. Zo versterken we niet alleen de kustlijn, maar ook het leven errond.

Tegelijk houden we rekening met lokale noden en menselijke activiteiten. Het project moet niet alleen goed zijn voor de natuur, maar ook ruimte bieden aan economische ontwikkeling, toerisme en mogelijk zelfs private investeringen. 

Het werk van het voorbije jaar toont dat Nature-Based Solutions (NBS) meer zijn dan louter technische ingrepen. Ze vragen ook om een andere manier van denken en samenwerken: een mentale shift, nieuwe bestuursmodellen en aangepaste financiering. Alleen zo kunnen we echt werk maken van een veerkrachtige kust.

We zetten dit traject graag verder met de hele NBS-community en organiseren op 23/10/2025 een vervolgworkshop. Doel is om samen verdere stappen te zetten richting een grootschalige toepassing van NBS langs onze kustlijn.

Zet deze datum alvast in je agenda; een gedetailleerd programma volgt.