Eco-engineering in actie: mangroves floreren op kunstmatig eiland

Mangroves vormen cruciale ecosystemen: ze slaan koolstof op, filteren water, bieden een thuis aan diverse plant- en diersoorten, en beschermen kustlijnen tegen erosie en overstromingen. Ze kunnen bovendien tot vier keer meer koolstof opslaan dan tropische tropische regenwouden. Hierdoor maken ze kustgemeenschappen beter bestand tegen de gevolgen van klimaatverandering. Helaas is sinds 1980 de helft van de mangroves in Ecuador verloren gegaan.

In 2023 werd het project AquaForest opgestart door een samenwerking tussen partners uit de overheid, wetenschap en industrie. AquaForest dient als een blauwdruk voor mangroveherstel die op grote schaal en in verschillende regio’s wereldwijd toegepast kan worden. Het 50 hectare grote eiland in Ecuador is het eerste concrete voorbeeld van deze aanpak.

Eind vorig jaar werden samen met lokale organisaties 12.000 bomen en 10.000 zaailingen geplant, gevolgd door nog eens 11.500 zaailingen in februari 2025. Fundación Calisur, een lokale expert in mangroveherstel, monitort de groei en gezondheid van de mangroves. Uit de metingen blijkt dat 90% van de aanplant overleeft, wat resulteert in zo’n 30.000 groeiende bomen.

Dit is de grootste horizontale groei die Fundación Calisur in 16 jaar heeft waargenomen. Volgens hen is dit te danken aan de optimale voorwaarden die het eilandontwerp biedt. De groei-index is ruim drie keer hoger dan bij vergelijkbare lokale herstelprojecten. Hieruit blijkt het belang van eco-engineering, een zorgvuldig ontworpen ecosysteem en multidisciplinaire samenwerking bij natuurherstel.

De Ecuadoriaanse universiteit ESPOL en de organisatie Aves y Conservación volgen de biodiversiteit op het eiland nauwgezet op. Tot nu toe werden er 20 vogelsoorten waargenomen, waaronder de kleine strandloper en Wilson’s strandplevier. Beide zijn geclassificeerd als bijna bedreigd door de International Union for the Conservation of Nature (IUCN).

Naast vogels onderzoekt ESPOL ook de aanwezigheid van ongewervelde organismen. Op basis van staalnames op verschillende locaties zijn al 20 soorten geïdentificeerd, waaronder weekdieren, ringwormen, stekelhuidigen en geleedpotigen. Deze monitoring toont hoe zich een nieuw ecosysteem ontwikkelt, en biedt tegelijk leerkansen voor studenten en onderzoekers.

AquaForest creëert ook een duidelijke meerwaarde voor de lokale gemeenschap in El Morro, vlak bij het eiland. Lokale bewoners hielpen bij het planten van zaailingen en het bouwen van de waterdoorlatende wand van bamboe. Daarbij deden ze nieuwe vaardigheden op en konden ze rekenen op een eerlijk inkomen. Ook op scholen wordt aandacht besteed aan het belang van mangroves.

Het project biedt niet alleen ecologische voordelen, maar vormt ook een duurzame bron van inkomsten voor lokale vissers, opent perspectieven voor ecotoerisme en draagt bij aan de ontwikkeling van de regio. De partners blijven het eiland nauw opvolgen en grijpen in waar nodig om de jonge mangrovebomen te beschermen. Intussen groeit de internationale belangstelling voor het project.

Disclaimer

Dit artikel is grotendeels gebaseerd op een persbericht van Jan De Nul (alle rechten voorbehouden). Als speerpuntcluster voor de blauwe economie helpen we graag om inspirerende voorbeelden van duurzame innovatie en samenwerking aan, op en in zee onder de aandacht te brengen.