Op weg naar één blauwe toekomst: van ambitie naar actie

Van 9 tot 13 juni 2025 was Nice het toneel van de derde VN-Oceaanconferentie. De focus lag niet alleen op het formuleren van ambities, maar ook op versneld werk maken van oplossingen. De conferentie leidde tot het aannemen van het Nice Ocean Action Plan, en markeerde belangrijke doorbraken op het vlak van oceaanfinanciering, governance, inclusie en innovatie.

Verschillende landen, waaronder België, hebben tijdens de conferentie het Verdrag voor de Bescherming van Biodiversiteit op Volle Zee formeel bekrachtigd. Het verdrag biedt voor het eerst een bindend juridisch kader om biodiversiteit te beschermen in mariene gebieden buiten nationale grenzen. Die gebieden beslaan samen maar liefst twee derde van de oceaan.

Een ander belangrijk thema op de conferentie was de nood aan duurzame en structurele financiering voor oceaanherstel. Hoewel de oceaan van cruciaal belang is voor onze planeet, blijft ze zwaar ondergefinancierd. Initiatieven zoals One Ocean Finance willen hier verandering in brengen met een meer coherente en inclusieve architectuur voor oceaanfinanciering.

UNOC3 benadrukte dat er al heel wat wetenschappelijke inzichten over de toestand van de oceaan beschikbaar zijn. Om actuele uitdagingen aan te pakken, is er echter nog nood aan gecoördineerde actie, politieke wil, financiering en eerlijke oceaangovernance. Volgende aandachtspunten kwamen daarbij aan bod: 

• We moeten het silo-denken loslaten en de samenwerking tussen uiteenlopende sectoren en disciplines versterken;
• Natuurgebaseerde oplossingen (Nature-based Solutions) moeten een centrale plek krijgen in het oceaanbeleid;
• Lokale gemeenschappen, vrouwen, jongeren en inheemse kennis moeten actief worden betrokken bij de besluitvorming.

• Verdrag voor biodiversiteit op volle zee: 55 landen, waaronder België, hebben het BBNJ-verdrag geratificeerd. Het verdrag gaat naar verwachting op 1 januari 2026 van kracht.
• Financiering voor blauwe economie: Publieke en private actoren zegden €8,7 miljard toe. De VN werkt aan een nieuw financieringsmechanisme tegen 2028.
• One Ocean Finance Initiative: Gelanceerd als nieuw kader voor inclusieve, coherente en waardengedreven oceaanfinanciering.
• Moratorium op diepzeemijnbouw: 37 landen, inclusief meerdere EU-lidstaten, riepen op tot een stop op commerciële diepzeemijnbouw.
• Nieuwe mariene beschermde gebieden: Onder andere in Frans-Polynesië, Colombia, Tanzania en Chili, waar de bescherming van de exclusieve economische zone (EEZ) fors werd uitgebreid.
• Sea’ties Declaration: 70 kuststeden engageerden zich om samen werk te maken van kustbescherming en maatregelen om ons aan de stijgende zeespiegel aan te passen.
• Bescherming van koraalriffen: 11 landen beloofden versnelde actie voor het herstel van klimaatresistente koraalecosystemen.
• UNOC3 als wetenschappelijke mijlpaal: Voor het eerst begon de VN-conferentie met een grootschalig internationaal wetenschapscongres met concrete aanbevelingen.

Tijdens UNOC 3 vonden er verschillende Ocean Action Panels plaats. Dit zijn thematische werkgroepen waarin landen samenwerken aan tastbare oplossingen voor een gezonde en duurzame oceaan. Ze brengen betrokkenen van over de hele wereld samen – van beleidsmakers en wetenschappers tot ngo’s en lokale gemeenschappen – om kennis uit te wisselen en gezamenlijke actieplannen te ontwikkelen. 

Elk panel boog zich over een concreet thema, gaande van kustbescherming en duurzame visserij tot financiering van oceaanherstel. Wil je graag meer weten over de belangrijkste inzichten en aanbevelingen uit de verschillende Ocean Action Panels? Neem contact met ons op.

UNOC3 in Nice zette een nieuwe mondiale standaard voor oceaanbeleid: gebaseerd op wetenschap, rechtvaardigheid en samenwerking. Er is een duidelijk signaal gegeven dat het tijdperk van vrijblijvende beloftes voorbij is. Wat nu telt, is implementatie. 

Voor België biedt dit kansen om zijn blauwe beleid te versterken rond governance, financiering, ecosystemen en internationale samenwerking. Op die manier kunnen we een structurele bijdrage leveren aan een gezonde, veerkrachtige oceaan.