Status (floating) offshore wind en expertise rond ontmanteling in Schotland
Met ongeveer 40 GW offshore wind in de pijplijn is Schotland één van de grootste offshore wind markten ter wereld. Er zijn al 8 parken operationeel met vaste funderingen (bottom fixed), goed voor een capaciteit van 2,9 GW. Daarnaast zijn er meerdere in ontwikkeling, waaronder ook in zones met dieper water.
Schotland is ook een pionier in drijvende (floating) windparken met twee operationele demonstratieparken: Kincardine voor de kust van Aberdeen en Hywind Scotland. Ten gevolge van twee recente leasingrondes zijn er respectievelijk 17,8 en 5 GW aan floating wind-projecten in ontwikkeling.
Vlaamse dimensie
Bij verschillende projecten zijn Vlaamse bedrijven betrokken:
- Elicio heeft samen met BW Ideol en BayWa r.e de rechten verworven voor de ontwikkeling van een drijvend offshore windmolenpark met een geschatte capaciteit van 1GW op 75 km ten noordoosten van Fraserburgh (Buchan Offshore Wind).
- DEME Group, Aspiravi en Qair hebben zich verenigd als Thistle Wind Partners en deze groep ontwikkelt momenteel 2GW aan floating en bottom fixed offshore windcapaciteit op hun ScotWind-leaselocaties: het Ayre Offshore Windpark (Orkney) en het Bowdun Offshore Windpark (Aberdeenshire).
- Bridon-Bekaert heeft een productiefaciliteit voor ankerlijnen (moorings) in Aberdeen.
Kansen en uitdagingen
Schotland is één van de kandidaten om als eerste regio ter wereld een groot commercieel drijvend windpark in operatie te hebben. Andere kanshebbers daarvoor zijn de Keltische Zee en Zuid-Korea.
Eén van de uitdagingen voor de massale uitrol van offshore wind in Schotland is de aansluiting op en de versterking van het elektriciteitsnet om de geproduceerde energie te transporteren naar de grote verbruikerscentra meer zuidelijk in het VK en Europa.
Groepsreis
Met ondersteuning van Flanders Investment & Trade organiseerde De Blauwe Cluster voor haar leden en partners een groepsreis naar Aberdeen om een beter beeld te krijgen van de huidige stand van zaken in Schotland.
De deelnemers gingen op bezoek bij het National Decommissioning Centre en het FLOWIC testcentrum van ORE Catapult. Daarnaast was er een ontmoeting met Principle Power en een netwerksessie georganiseerd door Aberdeen Renewable Energy Group (AREG) met presentaties van Flotation en Beam.
Op het programma stond ook een deelname aan Floating Offshore Wind 2024, een van de grootste beurzen ter wereld rond drijvende windenergie. Dit event was een initiatief van RenewableUK and Scottish Renewables en vond plaats in Aberdeen.
Verdiep je in de bezoeken
National Decommissioning Centre
Het National Decommissioning Centre (NDC) werd opgericht in 2019 met steun van het Net Zero Technology Centre en de universiteit van Aberdeen. Schotland, de stad Aberdeen en de universiteit hebben sindsdien bijna 25 miljoen pond geïnvesteerd in gebouwen, faciliteiten, personeel en doctorandi. Oorspronkelijk opgericht om een wereldleider te zijn inzake O&O voor de ontmanteling van olie- en gasplatformen, is de scope verbreed naar offshore hernieuwbare energie en kernenergie.
Op het gebied van decommissioning voert het NDC onderzoek uit rond emissies, modellering van scenario’s, kostenanalyses, automatisering, beslissingstools, enz. Naast publiek gefinancierd onderzoek (onder meer binnen het Interreg project Decom Tools) wordt ook contractonderzoek uitgevoerd in opdracht van bedrijven zoals Chevron, Shell en de Nuclear Decommissioning Authority (NDA).
Het onderzoeksprogramma rond floating wind wordt uitgevoerd in partnerschap met Offshore Renewable Energy (ORE) Catapult (zie verder) en betreft de organisatie van maritieme operaties, de vereisten op het gebied haveninfrastructuur, de milieu-impact van de windparken en de verbetering van ankersystemen.
Indrukwekkend is de Virtual Reality koepel van NDC, een 300° immersieve omgeving, waarmee complexe maritieme operaties kunnen worden gesimuleerd, getest en geoptimaliseerd. Dit stelt ingenieurs in staat om scenario’s uit te denken voor uitdagingen waarmee ze bij de bouw van toekomstige drijvende windturbines te maken kunnen krijgen. Het betreft bijvoorbeeld de installatie van ankers voor de turbines.
Daarnaast beschikt het NDC over supercomputer capaciteit, een hyperbare druktank, krachtige industriële lasers, een zoet- en zoutwaterbad, een klimaatkamer, een triltafel enz.
Floating Wind Innovation Centre (FLOWIC)
Het nationaal Floating Wind Innovation Centre (FLOWIC), een afdeling van de Offshore Renewable Energy (ORE) Catapult gericht op floating wind, is even verderop gelegen in de nieuwe Energy Transition Zone van Aberdeen.
FLOWIC heeft als doel om door middel van het testen en valideren van nieuwe technologieën en producten de commercialisering van drijvende offshore windenergie te versnellen. De focus ligt op verankering, dynamische kabels, installatie en onderhoud.
Onze groep nam deel aan een “Open Day”, waarbij we de nieuwe grootschalige testbank voor dynamische kabels konden bezoeken. Daarnaast maakten we ook kennis met een testinstallatie voor ankers en het hexapodplatform, dat gebruikt wordt om de bewegingen te simuleren waar drijvende structuren mee worden geconfronteerd.
Principle Power
Dank zij de inspanningen van het lokale FIT kantoor werd er een meeting belegd met Greg Campbell-Smith, commercial vice-president bij Principle Power. Principle Power is de projectontwikkelaar van de Kincardine Offshore Wind Farm voor de kust van Aberdeen, een demonstratiepark van 5 drijvende windturbines met een totale capaciteit van 50 MW, waarvan de eerste turbine geïnstalleerd werd in 2018.
Huidige situatie
De belangrijkste troef van Principle Power is hun gepatenteerde portfolio van designs voor drijvende funderingen (WindFloat) waarvan het eerste prototype al in 2011 voor de kust van Portugal gedemonstreerd werd. Deze funderingen kunnen gecombineerd worden met alle commercieel beschikbare windturbines, en hun energieopbrengst is 1-2,5% hoger vanwege het actieve ballastsysteem.
Naast het Kincardine park heeft Principle Power 3 drijvende turbines operationeel in Portugal. De derde generatie zal in de nabije toekomst geïnstalleerd worden in Les Eoliennes Flottantes du Golfe du Lion in Frankrijk (30 MW) in samenwerking met Ocean Winds.
Plannen voor de toekomst
Principle Power heeft meer dan 7 GW aan projecten de pijplijn. In het algemeen staat Zuid-Korea het verste in de ontwikkeling van commerciële floating wind parken (2 FEEDs, nieuws hierover begin 2025) gevolgd door Schotland, de Keltische zee, Italië en de Westkust van de VS. Griekenland, Noorwegen en Zweden hebben een achterstand.
Principle Power werkt ondertussen aan de 4de generatie floating wind-funderingen gecombineerd met turbines van 15+ MW: de zogenaamde WindFloat T (met buizenstructuur) en WindFloat F (met vlakke panelen). Voor beide modellen is er een ontwerp beschikbaar met een centrale toren (=stiff-stiff design) die minder onderhevig is aan vermoeiing dan het ontwerp met een toren op één van de hoeken (=soft-stiff design).
De ontwerpen realiseren een kostenbesparing van 32%, gecombineerd met het gebruik van lokale scheepswerven, gestandaardiseerde elementen en de modulaire bouw.
Uitdagingen
Na de voorstelling volgde een discussie met de groep omtrent de uitdagingen van (floating) offshore wind:
- Grid connectie: samen met onder meer Tractebel werkt Principal Power aan een ontwerp met decentrale productie van waterstof (Dolphyn) opdat windparken onafhankelijk van het elektriciteitsnet kunnen opereren.
- Corrosie, bvb. pitting corrosie:
- Is onderzocht in het Joint Industry Project (JIP) for Seawater Corrosion of wire Rope and mooring Chain (SCORCH)
- Momenteel werkt Principle Power aan een digital twin met Ocean Winds omtrent stress analyse
- Uitbreiden van de design periode naar 25-30 jaar o.m. door monitoring (24Sea – Wölfel)
- Erosie van kabels
- Circulariteit & CO2 voetafdruk
- Local content in Schotland: Technip, Oceaneering, Balmoral
Flotation Energy
Tijdens een B2B sessie georganiseerd door Aberdeen Renewable Energy Group (AREG) kreeg de groep een update over het Green Volt drijvend windpark van Steven Penny, Senior Supply Chain Advisor.
Het 560 MW Green Volt windpark is een project van Flotation Energy (onderdeel van TEPCO Japan) en Vårgrønn. Deze laatste is een Noorse ontwikkelaar met ENI als aandeelhouder, deels eigenaar van het Dogger Bank wind park.
Het Green Volt project heeft als eerste alle vergunningen en netaansluiting verkregen, en sinds september ook een CfD (Contract for Difference). Het is op weg om het eerste operationeel commercieel drijvend windpark ter wereld te worden in 2029.
Bijzonder is dat deze concessie er gekomen is onder de INTOG leasing ronde, met andere woorden het eerste doel van het windpark is de decarbonisatie van olie- en gasproductie.
Het project is momenteel in de aankoopfase, waarbij men opteert voor minder (en grotere) contracten. Het offshore substation zal gebouwd worden met een vaste structuur, omdat er geen dynamische kabels beschikbaar zijn die voldoende groot zijn.
Beam
Beam is een survey & subsea bedrijf actief in offshore wind, oil & gas en defensie. Op het gebied van decommissioning biedt Beam diensten aan inzake voorafgaand onderzoek op het vlak van integriteit en de staat van de onderwaterinstallaties (bijvoorbeeld via 3D scanning) en het marien milieu. Daarnaast kan je bij het bedrijf terecht voor specifieke diensten om onderdelen en afval onderwater te identificeren en verwijderen.
Floating Offshore Wind-beurs en conferentie
Op de laatste dag van de missie nam de groep deel aan de Floating Offshore Wind beurs en conferentie in Aberdeen. Met 180 beursstanden en 2.400 bezoekers is dit één van de grootste floating wind events in Europa.
Op de beurs werd onder meer een vrij bezoek gebracht aan de standen van de Vlaamse spelers:
- Bridon-Bekaert i.s.m. Bexco
- Sarens
- Thistle Wind Partners, met vertegenwoordiging van DEME
- Maridea BV, die de Moray Base, een drijvende fundering voor windturbines, op de markt brengt i.s.m. Multi.engineering
