Ecosysteembenadering

Geen economische groei zonder gezonde natuurlijke basis.

Elkaar versterken in een relatie van wederzijdse afhankelijkheid. Dat is in essentie waar een ecosysteem op neerkomt. En waar de blauwe economie op moet focussen, wil ze groei realiseren die niet ten koste gaat van de omgeving. De blauwe economie moet er een zijn van nature based solutions. 

Duurzame groei realiseren: dat is in een notendop de ambitie van de blauwe economie. Om die waar te kunnen maken, moeten we werk maken van een ecosysteem waarin economie en ecologie volledig met elkaar verstrengeld zijn. Of anders gezegd: waarin de fysieke en biologische omgeving van kust en zee het fundament vormt voor economische activiteiten. Zodat natuurversterking zelfs een bijdrage kan leveren aan economische groei.

Ketenen van oorzaak en gevolg

Alleen kan de directe impact van de leefomgeving op de economie en vice versa vooralsnog niet met harde cijfers onderbouwd worden. Om dat wel te kunnen, werd een specifiek project met verschillende partners in het leven geroepen.

SUMES staat voor Sustainable Marine Ecosystem Services en heeft als bedoeling exact na te gaan in welke mate het mariene ecosysteem in staat is bepaalde goederen en diensten te leveren. En omgekeerd: wat de lokale, regionale en wereldwijde effecten van (socio)-economische activiteiten op het leefmilieu zijn.

Op het einde van dit project zou er dankzij het zo ontwikkelde SUMES-model meer kennis moeten zijn over de keten(s) van oorzaak en gevolg. Dat moet het uiteindelijk mogelijk maken specifieke maatregelen te ontwikkelen op het vlak van klimaatverandering, voedsel- en energiezekerheid en menselijke gezondheid.

Maar wat zijn nu eigenlijk die ecosystemen waarvan sprake? Een concreet voorbeeld is Coastbusters, waarbij een natuurlijk rif langsheen de vooroever van de Noordzee wordt opgebouwd. Dergelijke zachte structuur, gevormd door mariene planten en/of dieren, is een ecosysteem op zich dat ook als voedselbron dient voor andere zeedieren.

Bovendien is dergelijke zachte oplossing veel natuurlijker dan de harde structuren die dijken zijn. Die organische riffen kunnen op termijn ook een economisch effect hebben, door bijvoorbeeld als kraamkamer te dienen voor mosselen of zeewieren.

Lagere energiekost

Een ecosysteem kan echter ook worden uitgelegd als een netwerk of community , waarbinnen de partners elkaar versterken en inspireren. Zodat het geheel meer wordt dan de som van de delen. Een voorbeeld daarvan is het Europese project Inn2POWER , met partners uit Vlaanderen, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Denemarken en Nederland.

Binnen het kader van dit project worden kmo's uit het Noordzeegebied gestimuleerd om samen te werken op het vlak van onderhoud en monitoring van offshore windparken. Op die manier probeert men ideeën uit te wisselen om innovatieve methodes en producten voor het onderhoud versneld in te voeren, en uiteindelijk de energiekost naar beneden te krijgen. Daar wordt op termijn het volledige ecosysteem van consumenten beter van.

Conclusie

‘Ecosysteembenadering’ kan dus op verschillende manieren worden geïnterpreteerd en uitgelegd. Ofwel zet de blauwe economie ecosystemen – zoals natuurlijke riffen – in om het hinterland te beschermen, waar vervolgens ook commerciële voordelen uit kunnen worden geput. Ofwel wordt gezocht naar samenwerking – bijvoorbeeld tussen organisaties rond de Noordzeeregio – om die regio en haar leefmilieu te versterken.

In beide gevallen komt de natuur er beter uit én is er positieve impact op de economische groei.